سردرد يكي از شايعترين مشكلات روزمره بشر در قرن بيستم است به گونه اي كه در بسياري از مواقع افراد را مجبور مي كند تا در اسرع وقت به پزشك مراجعه كنند . با وجود آنكه دانشمندان هنوز به طور كامل بعلت اصلي اين بيماري پي نبرده اند ، اما محققان در پيدا كردن راه حل موثري در جهت درمان و كاهش اثرات آن گامهاي موثري برداشته اند .
قسمت‌اعظمي ازاين سردردها ، سردردهاي تنشي، ميگرن وسردردهاي خوشه‌اي، به يك سري پيام دهنده‌اي شيميايي ناپايدار‌ كه ما آنها را پيام‌آورهاي عصبي مي ناميم، مربوط مي‌شود.

سردرهاي تنشي :
اين نوع سردرد ها را كه بسيار شايع نيز هستند ، سردردهاي تنشي يا هيجاني هم مي‌نامند و با وجود آن كه محققان هنوز نتوانسته اند رابطه مستقيمي بين استرس و بروز اين نوع سردردها بيابند ، اما همچنان معتقدند كه اين سردردها از كار زياد و تنشهاي هيجاني ناشي‌مي‌شوندكه بيشتر مواقع ناحيه پس سري راگرفتارمي كند . سردردهاي تنشي، هم به شكل پراكنده و نامنظم بروز مي‌كنندوهم‌به شكل مزمن‌وحاد گريبان افراد را مي‌گيرد،طوري كه شخص درطول يك ماه ممكن است 5 روز با اين سردرد دست و پنجه نرم كند .
فرد مبتلا دردرا مثل يك فشار سبك و در عين حال ملايم احساس كرده، سنگيني و به هم فشردگي از دو طرف سر عارض مي شود. اين درد مي‌تواند 30 دقيقه تا 7 روز ادامه داشته باشد . براي درمان سردردهاي پراكنده و نامنظم معمولاً مي‌توان از قرص هاي مسكن استفاده كرد. علاوه بر آن، سرد و گرم كردن پيشاني به كمك يك حوله يا ماساژ آرام شقيقه و گيجگاه مي تواند تاثير بسزايي در تسكين اين نوع سردرد داشته باشد .

سردردهاي خوشه اي :
اين نوع سردردها ، شديدترين و دردناكترين درد را به همراه داشته ، در عين حال كمتر از همه در ميان مردم شايع هستند. از هر 10 فرد بيمار، 9 نفرشان مرد است كه اغلب سيگاري هاي قهار و دايم الخمر در زمره اين گروه قراردارند .
سردردهاي خوشه اي به صورت گروهي حمله كرده ، معمولاً درد هر روز در يك ساعت معين بروز مي كند و ممكن است روزها ، هفته ها يا حتي ماهها طول بكشد . در نهايت هم اين امكان وجود دارد كه پس از بهبودي نسبي ، درد ماهها يا سالها به سراغ فرد نيايد و او فكر كند كه كاملاً خوب شده است .
در هنگام شروع حمله ، دردي شديد و كشنده در يك طرف سر احساس مي شود . ضمن آن كه ممكن است آبريزش بيني و چشم از همان طرف سر كه درد در آن نقطه ريشه دوانده ، آغاز شود . گاهي اوقات استنشاق اكسيژن خالص در مرحله اول بروز سردرد ، ممكن است درد را متوقف كند . برخي افراد با استفاده از داروهاي بي حسي موضعي از راه بيني، يا مصرف داروهاي (( سوما تريپتان )) سعي مي كنند درد را كمتر احساس كنند . داروهايي نظير اركوتامين و وراپاميل مي توانند بروز اين نوع سردردها نيز جلوگيري كنند . هنگامي كه به اين نوع سردرد مبتلا شديد ، سيگار نكشيد و از انجام فعاليت هاي تنش زا خودداري كنيد.

ميگرن :
به سردرهاي شديد ميگرن مي گويند. ميگرن سردرد شديد و گذرايي است كه گاه در يك قسمت سر پديد مي آيد . به اين علت آن را ميگرن مي‌گويند كه معني‌اش درزبان يوناني (( نيمه سر )) است. به طور معمول سردرهاي ميگرني با يك دوره مقدماتي آغاز مي شود كه طي آن شخص به شيوه غيرعادي احساس خستگي وكسالت مي‌كند. به دنبال اين حالت ، تهوع ، استفراغ، اختلالات بينايي و اغلب بيزاري از نور (ترس از نور) به وجود مي آيد .
اين دوره مقدماتي ممكن است چند دقيقه تا چند ساعت طول بكشد و متعاقب آن سردرد بروز مي‌كند . امكان دارد سردرد به اشكال گوناگون ظاهر شود و در يك فرد هر جمله با ديگري متفاوت باشد . با اين حال به مرور زمان بيماران مي توانندنوع سردرد را از روي علايم مقدماتي پيش بيني كنند. دردي كه با ميگرن همراه است به خاطر تعبير غلط مغز از سيگنالهاست وربطي به اوضاع اتساع رگها ندارد. در حقيقت ، افراد مبتلابه ميگرن نمي‌توانند به خوبي در برابر محرك هاي طبيعي از قبيل نور ، صدا و حتي علايم درد واكنش نشان بدهند ، در نتيجه ميزان درد شدت مي يابد .
با اسكن مغز معلوم گرديد به هنگام بروز ميگرن ، فعاليت هاي ساقه مغز نيز غير طبيعي مي شود . ساقه مغز به ناحيه اي از مغز گفته مي شود كه كنترل واكنش هاي مربوط به گرسنگي و تنفس را برعهده دارد . اين ناحيه همانند فيلتر عمل مي‌كند و موجب مي شود افراد ، سيگنالهاي ناخواسته يا مزاحم مثل صداهاي اضافي را از خود دور كنند . هنگامي كه ساقه مغز خوب عمل نكند اين سيگنالها به سمت مغز هجوم مي برند و موجب پر شدن از بارهاي اضافي مي شوند . اين فرضيه اين امكان را به بيماران مي دهد تا از تجويزهاي خلاقانه پزشك معالج خود استفاده كند .
به نظر مي رسد داروهاي ضد تشنجي كه به منظور جلوگيري از حمله صرع ،‌توسط بيماران مبتلا به صرع مصرف مي شود ، مي تواند آن دسته از سلول هاي عصبي را كه موجب بروز ميگرن مي شود غير فعال كند.
طبق تحقيقات حدود 70 درصد بيماران مبتلا به ميگرن شديد ، از اين داروها استفاده مي كنند . داروهاي ضد تشنج عوارض جانبي مثل خستگي ، اضطراب و ريزش مو را به دنبال دارند . بنابراين بايد به دنبال داروهايي بود كه تنها بر روي ساقه مغز اثر بگذارند.